Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że przebywanie w pomieszczeniach, w których doszło do rozkładu ciała po zgonie, jest obarczone ryzykiem dla zdrowia. W przypadku niezabezpieczenia zwłok, z organizmu zmarłego uwalniają się płyny ustrojowe, które przesiąkają do otoczenia. Nazywa się je jadem. Czym jest, jak długo się utrzymuje i jakich procedur należy podjąć po zetknięciu się z taką substancją? Na te pytania odpowiemy w dalszej części wpisu.
O wysokim prawdopodobieństwie zalegania ludzkich zwłok w zamkniętym mieszkaniu lub domu, świadczyć może intensywny, bardzo charakterystyczny fetor, dobiegający zza drzwi. Często spotykamy się z sytuacją, gdy do ujawnienia ciała denata dochodzi po interwencji ze strony sąsiadów. Odór ten ma swoje naukowe uzasadnienie, jakim jest wydzielanie substancji nazywanej trupim jadem. Już po kilku godzinach od momentu zgonu ciało zmarłego zaczyna podlegać procesom rozkładu tkanek. W ich wyniku, w organizmie wytwarzają się aminy biogenne, w tym grupa ptomain: kadaweryna, putrescyna, neuryna, spermina i spermidyna. Wszystkie z nich charakteryzuje większa lub mniejsza toksyczność i to właśnie one stanowią odpowiedź na to, co to jest trupi jad. Ich obecność w dużych stężeniach może doprowadzić do zatrucia u osób, które miały bezpośrednią styczność z rozkładającym się ciałem.
Gnilna dekompozycja ciała zachodzi w wyniku działania bakterii beztlenowych oraz enzymów wewnętrznych. Jej skutek, jad trupi to oleista, bezbarwna, bądź lekko żółtawa ciecz, której cząsteczki przedostają się do powietrza, powodując zapach nieporównywalny do żadnego innego. Jego wdychanie może spowodować szereg odpowiedzi sensorycznych ze strony ludzkiego organizmu, w tym duszności, zawrotów głowy, a nawet torsji. Wraz z upływem czasu proces rozkładu, a co za tym idzie zapach, ulega nasileniu.
Intensywność trupiego jadu i kwestia tego, jak długo się on utrzymuje, jest zależna od warunków, w których przebywają zwłoki. Wysokie temperatury oraz wilgoć przyspieszają proces gnicia, a do tego nasilają nieprzyjemny zapach. Przy chłodnym powietrzu, rozkład ciała jest znacznie spowolniony. Nawet w przypadku pozbycia się zwłok, przedmioty znajdujące się w otoczeniu rozkładającego się ciała pozostaną zainfekowane.
Już po około 10 godzinach od zgonu jad osiąga maksymalną toksyczność. Krótkoterminowy kontakt ze zwłokami w zaawansowanym stopniu rozkładu nie jest obarczony ryzykiem dla ludzkiego zdrowia, jednakże rzecz ma się odmiennie, w przypadku długoterminowego przebywania w miejscu zgonu. Co prawda, zapach jadu wywołuje najczęściej szereg nieprzyjemności ze strony organizmu osoby zdrowej, jednakże sam w sobie nie powoduje zatrucia. Najbardziej niebezpieczne są bakterie chorobotwórcze, których nosicielem może być osoba zmarła. Skażenie jadem w takiej sytuacji zachodzi wskutek wchodzenia w bliski kontakt fizyczny ze zwłokami.
Wszystkie rzeczy w otoczeniu osoby zmarłej, której ciało było narażone na gnicie, muszą zostać zutylizowane, by zapobiec zakażeniom. Używanie rzeczy osobistych, czyli m.in. noszenie ubrań również może spowodować objawy zatrucia. Szczególnie dużym ryzykiem obarczone jest dostanie się do krwiobiegu jednego ze składników jadu – neuryny. Warto o tym pamiętać, by uchronić się od posocznicy, czyli inaczej sepsy, stanu zagrażającemu życiu.
W przypadku zaobserwowania takich objawów należy bezzwłocznie udać się do lekarza lub szpitala, by uzyskać natychmiastową pomoc.
Rozumiemy emocje i uczucia, które towarzyszą ludziom po śmierci bliskiej osoby. Dlatego korzystamy ze sprzętów i metod dekontaminacji, dzięki którym sprawnie sprzątamy otoczenie po osobie zmarłej, której ciało zostało narażone na rozkład. Tym samym zdejmujemy z barków bliskich odpowiedzialność odkażania przestrzeni nasiąkniętej płynami ustrojowymi, chroniąc ich tych samym również przed ryzykiem zakażenia.
